بازی‌های رایانه‌ای و اثرات آن بر سلامت روانی دانش آموزان

مقدمه: امروزه بازی‌های کامپیوتری جزء جدایی‌ناپذیری زندگی کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان تبدیل‌شده است. پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر بازی‌های رایانه‌ای بر سلامت روان دانش‌آموزان دوره دبستان تحصیلی (پایه سوم) مدارس نوزده‌گانه شهر تهران انجام شد. روش کار: این پژوهش پس رویدادی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون است. جامعه آماری پژوهش شامل، تمامی دانش آموزان پایه سوم دبستان مدارس شهر تهران در سال تحصیلی 93- 1392 بود. حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران (897) با روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای انتخاب شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه سلامت عمومی SCL-25 و پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط کارشناسان و متخصصین مربوطه مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه بر اساس آزمون کرونباخ با ضریب 79/0 تعیین اعتبار گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آماره توصیفی (جداول شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی و جداول توزیع فراوانی) و آماره استنباطی (آزمون تحلیل واریانس یک‌راهه) و نیز نرم‌افزار SPSS انجام شد. یافته‌ها: سطح معنی‌داری به‌دست‌آمده برای رابطه میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای بر ابعاد مختلف سلامت برای پرخاشگری (0/001)، افسردگی (0/002)، اضطراب (0/003)، حساسیت بین فردی (0/003)، کمتر از (0/005) بود. در نتیجه فرضیه صفر برای تمام فرضیه‌های پژوهش رد و فرضیه‌های پژوهشی مبنی بر وجود رابطه میان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای بر ابعاد مختلف سلامت تائید گردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان‌داد دانش‌آموزانی که به بازی‌های رایانه‌ای نمی‌پرداختند از نظر سطح سلامت روانی در همه ابعاد (پرخاشگری، افسردگی، اضطراب، حساسیت بین فردی، علائم جسمانی) در شرایط بسیار بهتری نسبت به دانش‌آموزانی که کم یا زیاد به بازی می‌پردازند قرار داشتند. با توجه به گسترش و  محبوبیت این بازی‌ها در میان دانش‌آموزان باید نظارت بیشتری بر محتوای بازی‌هایی که در اختیار آنان قرار می‌گیرد انجام شود که در این زمینه نیاز به بهره‌گیری از تجارب کارشناسان علوم تربیتی و روانشناسی است. همچنین برنامه‌ریزی به جهت استفاده بهینه از اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌تواند از گسترش بی‌رویه این بازی‌ها جلوگیری نماید.